Bieszczady„Okazało się, że moje pojęcie ekologii jest nieco, a nawet bardzo odmienne od tego, czego ode mnie wymagano. Ale była encyklika Laudato si’. Czytanie pierwsze, drugie, trzecie… Początkowo skupiłam się na powierzchownej analizie tekstu. Czy żyję ekologicznie?” – zastanawia się Agata Chmurka z bieszczadzkich Myczkowiec. Jak żyć w duchu encykliki Laudato si’? Czy można zmienić swoje otocznie? Co jest naturalne i ekologiczne? Co zamiast kupić można zrobić samemu? Oto refleksje i pytania edukatorki ekologicznej prowadzącej Centrum Promocji Obszarów Natura 2000. Zachęcamy do lektury.

Łany zbóżLato w pełni, pola mienią się dojrzewającym zbożem. Cieszymy się różnorodnością płodów ziemi. Wielu znas w pamięci ma obraz polskiej wsi, która jest tak wyjątkowa – bogactwo natury, piękne krajobrazy i ciągle żywa kultura ludowa, wielu dobrych rolników, kochających swoją pracę. Jednocześnie rokrocznie otrzymujemy alarmujące raporyty na temat głodu i rosnącego ubóstwa na świecie. Prezentowane są liczby dotyczące marnowania żywności w krajach rozwiniętych. Jak w tym wszystkim znaleźć złoty środek? Jak wypracować postawę godną chrześcijanina? Wiele praktycznych wskazówek daje nam o. S. Jaromi w książce Boska Ziemia.

wodaNiedawno obchodziliśmy Światowy Dzień Wody, który ma nam przypominać o tym, jak ważne jest odpowiedzialne zarządzanie zasobami wodnymi. To temat ważny, ponieważ skutki postępujących zmian klimatu widzimy także w Polsce, gdy na wiosnę zamiast życiodajnego deszczu obserwujemy suszę, której pierwsze objawy już się pojawiają. W Wielkim Poście przybliżamy temat dotyczący wody przedstawiony w książce Boska Ziemia, której autorem jest o. Stanisław Jaromi. Być może będzie to zachęta do poczynienia zmian w naszym życiu, abyśmy nie marnowali cennych zasobów wody, których w Polsce nie mamy w nadmiarze.

wiatr unosi nasionaZa nami COP26, kolejna konferencja ONZ w sprawie zmian klimatu. Przedstawiciele niemal dwustu państw zaakceptowali porozumienie podczas szczytu klimatycznego w Glasgow po wprowadzeniu łagodzących poprawek. Organizacje ekologiczne niejednokrotnie komentowały, że postanowienia są niewystarczające, aby powstrzymać zmiany klimatu. Przyjrzyjmy się temu, co pisał o. Stanisław Jaromi w Boskiej Ziemi, odnosząc się do szczytu COP24, który odbywał się w Katowicach w 2018 r. Cytując Franciszkowy fragment Pochwały stworzenia, przedstawił swoje przemyślenia dotyczące zmian klimatycznych, globalnego ocieplenia.

Widok zachodu słońcaŚwięty Franciszek w Pochwale stworzenia przywołuje brata Słońce, z którym uwielbia wielkie dzieła Pana; brata Słońce, który jest naturalnym źródłem olbrzymich pokładów energii. Wciąż uczymy się, jak korzystać z naturalnych źródeł energii odnawialnej. Ojciec Stanisław Jaromi wskazuje na inwestycję w klasztorze Klosterneuburgu jako na przykład umiejętnego wprzęgnięcia biomasy do ogrzania obiektów kościelnych. Podpowiada również, jak sami codziennie możemy żyć oszczędnie, z troską o nasz wspólny dom.

bukiet na Matkę Bożą Zielną15 sierpnia – dzień pełen różnych treści i historycznych, i teologicznych jest świętem wprowadzającym do kościołów pachnące zielne bukiety. Święcimy zatem w świątyniach rumianek i miętę, malwy i nagietki, chabry i lawendę, nawłoć i macierzankę. A z nimi owies i żyto, jabłko i leszczynę… i to wszystko, co pragniemy umieścić w barwnym bukiecie wdzięczni za płodność ziemi i urodzaj. I dziękując za plony ziemi i ziarno zebrane z pól, chwalimy Boga, od którego „pochodzi bogactwo wody i słońca na ziemi, aby wszystko, co zieleni się i rozkwita, owocowało, gdy przyjdzie czas zbiorów”.

Kula ziemska zanurzona w wodzie na Światowy Dzień WodyNierówności w dostępie do wody są dramatyczne. Perspektywy na przyszłość raczej nieciekawe. To wiemy. Ale co naprawdę możemy i powinniśmy z tym zrobić? - pyta Michał Lewicki z REFA. Chociaż wiele wskazuje na to, że obecny wiek będzie czasem walki o wodę - to od nas zależy, czy będzie to rywalizacja na śmierć i życie, czy też wspólne podjęcie wyzwania. Przypadający 22 marca Światowy Dzień Wody może stać się okazją do twórczej refleksji. Każdy z nas potrzebuje wody codziennie – nie raz na jakiś czas albo w ujęciu średnim na rok, lecz codziennie! A jest nas na Ziemi 7,8 miliarda.

Wigilijne uszka z grzybamiW czasie przepełnionym niepokojącymi wiadomościami na temat pandemii i kolejnych obostrzeń, w przedświątecznej krzątaninie, w gorączce ostatnich zakupów warto zatrzymać się i ułożyć wszystkie sprawy. Znaleźć chwilę i zastanowić się nad tym, co powinno być najważniejsze. Ograniczyć niepotrzebne wydatki oraz nadmiar przygotowanego jedzenia, a co za tym idzie: marnowanie żywności, a zadbać o to, co istotne, czyli o relacje z Bogiem i ludźmi. Oto propozycja świątecznego menu, które jest proste i zdrowe, bazuje głównie na lokalnych, tradycyjnych produktach. Być może znajdziesz w nim coś dla siebie. Zachęcamy do lektury!

Listopadowe święta są wyjątkowe, pełne ciszy i zadumy. Może choć na chwilę uda nam się uspokoić i oddać swoje nadzieje i obawy Bogu. Może ktoś usiądzie przy stole z dawno niewidzianym krewnym i wypije kubek herbaty po przemarznięciu na cmentarzu. Nie wszyscy jednak zdecydujemy się odwiedzić cmentarz lub krewnych w czasie pandemii. „Ten artykuł pokazuje, że nie wszędzie wspominanie zmarłych wygląda tak samo…” – pisze Weronika Felcis. „Znam Łotwę od dekady i jednym z najwspanialszych jej zwyczajów wydaje mi się obchodzenie święta zmarłych i łotewskie wakacyjne podróże na cmentarze”.

znicz maleMNIEJ – smogu, śmieci, bałaganu wokół nas! WIECEJ – czystego nieba, porządku, harmonii i piękna! To nasza mała odpowiedź na wielkie problemy współczesności! Nasz chrześcijański głos w debacie o ochronie przyrody, środowiska i klimatu! – piszą organizatorzy akcji ze Wspólnoty Laudato si’ w Radomsku. Inspirując się działaniami Caritas i REFA proszą, aby w tych szczególnych dniach pamiętać o zarezerwowaniu czasu na modlitwę, Eucharystię, chwilę refleksji oraz cieszyć się żyjącymi na tym świecie: rodziną i przyjaciółmi. Dają też wiele pomysłów jak zmniejszyć ilość kupowanych „akcesoriów cmentarnych". 

„Śledząc działania ekologów oraz miłośników przyrody, natknąłem się na usystematyzowany przekaz zawarty w dekalogu św. Franciszka z Asyżu, spolszczony przez o. Stanisława Jaromiego, i pozwoliłem sobie na jego upublicznienie – pisze Krzysztof Misiak. – Ponieważ się z nimi identyfikuję, to pozwoliłem sobie te zasady przetłumaczyć również na angielski i łacinę oraz stworzyć dziesięć utworów”. To muzyczna realizacja idei opisu pokory do natury na bazie dźwięków żywiołów i odgłosów przyrody. Polecając tę wyjątkową muzykę, przestawiamy u nas jej Autora oraz jego franciszkańskie i ekologiczne inspiracje.

Teraźniejszość z wirusem w roli głównej jest czasem uzbrojenia się w nadzieję i zdania się na Boga. Dla cywilizacji w kryzysie to czas przekroczenia progu do cywilizacji miłości i życia, otwarcia bramy, do której kluczem jest sprawiedliwe prawo i zaufanie Bogu. Prawo spójne z Dekalogiem i Ewangelią, prawem naturalnym, etyką, ekologią integralną i Bożą ekonomią. By na nowo nauczyć się kochać w wolności i zaakceptować słabość ludzką, pokochać prawdę i pokój i uwierzyć w Boże miłosierdzie… – pisze Anna Bednarek na czas zatrzymania biegu świata ku przepaści i odkrywania na nowo służby stworzeniu, Bogu i bliźniemu.

Wielki Post 2020 jest inny niż wszystkie jakie pamiętamy, inny, gdyż cały świat zagrożony jest epidemią. Ludzie zwolnili, w wielu miejscach zamarło społeczne życie. Jesteśmy wprawdzie uzbrojeni w środki, których nie mieli nasi przodkowie i może potrafimy zwalczyć zarazę, ale też tyle już wiemy o świecie, o skutkach ludzkiej działalności, o niesprawiedliwościach z niej wynikających, że indywidualny rachunek sumienia, w tym teraz czasie, musi być znacznie szerszy niż zazwyczaj, a i pokuta nieco inaczej skrojona. Pomóc w tym może encyklika Laudato si’ – pisze dla naszego portalu Barbara Niedźwiedzka.

Czytamy i rozmawiamy o środowisku, wielkich zagrożeniach, martwimy się o przyszłość, demonstrujemy i modlimy się. I co ma z tego wynikać? Strach i walka różnych opcji? A może jednak współpraca i przemiana każdego z nas, życie w wolności i radości? Jan Paweł II, Benedykt XVI i Franciszek – kolejni papieże usilnie wzywają ludzkość, Ciebie i mnie, do nawrócenia ekologicznego. Zróbmy więc w końcu konkretne kroki w codziennym życiu (więcej niż dotychczas), bo „wszyscy możemy współpracować jako narzędzia Boga w trosce o stworzenie, każdy ze swoją kulturą i doświadczeniem, swoimi inicjatywami i możliwościami” (Laudato si’ 14).

sarna maly rozmiarCoraz częściej słyszymy, że powinniśmy podejmować zdecydowane działania na rzecz przyrody. Tematy te pojawiają się na pierwszych stronach gazet, w czołówkach serwisów informacyjnych. Czy stają się naszą codziennością? Słuchając kolejnych wypowiedzi dotyczących ochrony przyrody, zwykły obywatel często ma wrażenie, że, w toczącej się dyskusji, postrzegany jest jedynie jako element szkodzący przyrodzie. Używane słownictwo potęguje wrażenie oderwania interesów ludzkich i przyrodniczych, poprzez co część społeczeństwa z rezerwą przyjmuje apele o działania na rzecz środowiska. Odpowiedzią może być ekologia integralna.

Kalwaria Pacławska to niezwykłe pasyjne i maryjne sanktuarium, miejsce doświadczenia kontaktu z Bogiem, bliźnim i karpacką przyrodą. Centralnym wydarzeniem każdego roku jest tam Wielki Odpust przed uroczystością Wniebowzięcia Matki Bożej. W tym roku był szczególnie uroczysty, bo czczono 350 lat istnienia Kalwarii. Głównej celebracji przewodniczył abp Stanisław Gądecki z biskupami z metropolii przemyskiej, bpem Stanisławem Dowlaszewiczem z Boliwii i licznymi kapłanami. Zapraszamy na duchową pielgrzymkę do Kalwarii oraz zachwytu wschodniokarpackim krajobrazem przyrodniczo-kulturowo-religijnym.

To, w jakim stylu spędzimy Święta ma kolosalne znaczenie! To, ile śmieci pozostawimy po sobie w tych dniach, jest ważne dla Ziemi. To, jakie produkty wybierzemy z półki sklepowej ma znaczenie dla świata. Nie możemy pozwolić, by Święta Bożego Narodzenia były czasem nieokrzesanej konsumpcji. Minęły czasy niewinnej konsumpcji. Nie można się cieszyć w pełni, wiedząc, że nasz styl życia zbliża świat do katastrofy i przyczynia się do pogłębienia nieludzkich systemów produkcji wyzyskując człowieka i ekosystemy. Przygotowaliśmy 15 praktycznych propozycji na okres świątecznych przygotowań i Boże Narodzenie.

jan szycie dżdżo200pxCzyli o: Dżdżownicy, Oszczędności, Miłości i Skarbie Państwa – Co te wszystkie dobra mają wspólnego z ekologią a właściwie sozologią? Jak zwykły dzień może stać się niezwykły i bardziej kolorowy? - pyta Jan Kocieniewski, architekt krajobrazu, rzemieślnik i REFowiec. Daje przykład, co można zrobić ze starymi ubraniami i pisze, jak maskotka dla ukochanej córki stała się pretekstem do przemyśleń o ważnych problemach. Np. o tym, co jest dobrem narodowym, które warto chronić za wszelką cenę. I co nas pozytywnie "napędza" do robienia dobrych rzeczy: rodzinnych, prospołecznych i proekologicznych.

Jest najokazalszy w Polsce i jednym z największych w Europie. Ma na imię Benedykt, liczy około 300 lat, obwód ok. 5,4 m, wysokość ok. 25 m, jest Pomnikiem Przyrody. Rośnie przed kościołem na terenie Opactwa Benedyktynów w Lubiniu w Wielkopolsce. Ma znaczenie ekologiczne, kulturowe czy krajobrazowe ale również duchowe i liturgiczne. Interesuje znanych fachowców z dziedziny dendrologii, arborystyki czy ochrony odgromowej. Ma wykonany skan 3D i trwa debata, jak mu pomóc na starość, aby go nie „rozleniwić”. Warto go odwiedzić, medytować w jego cieniu i wesprzeć dzieło jego ratowania…

Czy nasza modlitwa powinna być ekologiczna? – pyta Justyna Barańska i odpowiada - Jasne, dla ekologa wszystko powinno być ekologiczne. Czyli jakie? Może modlitwa w poszanowaniu wzajemnych współzależności, modlitwa za stworzenia Boże inne niż człowiek, modlitwa na łonie natury, modlitwa dziękczynna za piękno przyrody i Boskie dary, modlitwa o powodzenie dzieł proekologicznych i świętość ekologów, modlitwa za niszczących przyrodę, i o nawrócenie ekologiczne wszystkich ludzi? Jakie jeszcze aspekty pominęłam? Jakie oblicza ekologii możemy, chcemy włączyć w naszą modlitwę i jak możemy to uczynić?