• RiabininCzas przemian i nawrócenia ekologicznego trwa nieustannie. Matka Ziemia i myślenie ekologiczne.
  • cop karuzela
  • cytat
  • encyklika karuzela
  • Boska ziemia
  • encyklika
  • Czas przemian i nawrócenia ekologicznego trwa nieustannie. Matka Ziemia i myślenie ekologiczne.
  • Przemówienie papieża Franciszka do uczestników spotkania „WIARA I NAUKA: W KIERUNKU COP26”
  • Ekologia encykliki Fratelli tutti
  • Zielone Słowa BOSKIEJ ZIEMI.To przewodnik porządkujący wzajemne relacje Kościoła katolickiego z tematyką ochrony przyrody, środowiska, klimatu i ekologii.
  • Ekologia to ważna część nauczania Kościoła – wywiad KAI z o. Stanisławem Jaromi

biblioteka laudatosi jp2 biblioteka laudatosi benedykt xvi biblioteka laudatosi kkwpolscesqr

biblioteka laudatosi dol dzielo stworzenia biblioteka laudatosi dol ochrona srodowiska biblioteka laudatosi dol ekologia integralna biblioteka laudatosi dol encyklika laudatosi

Male RWS Dobrzy nad WisCoraz więcej w nas zainteresowania skąd pochodzi żywność, którą wrzucamy do koszyka podczas zakupów. Zwracamy uwagę na etykiety, pytamy o producenta, zastanawiamy się nad drogą, jaką nasze jedzenie przebyło. Jednym z modeli wytwarzania i dostarczania żywności ze znanego źródła jest Rolnictwo Wspierane przez Społeczność (RWS). Powstał on jako odpowiedź na negatywne zmiany w sposobie produkcji i dystrybucji żywności, które stopniowo wypierają rodzinne gospodarstwa rolne i promują żywność z supermarketów. Model ten jest bardzo obiecujący w kwestii znajdowania rozwiązań na bolączki współczesności.

Rolnictwo Wspierane przez Społeczność polega na współpracy drobnych gospodarstw rolnych oraz konsumentek i konsumentów opartej na bezpośrednim kontakcie, solidarności i wsparciu. To oddolne organizowanie się wytwórców i odbiorców żywności zapoczątkowane zostało w latach 70. XX w. w Japonii, jako odpowiedź na negatywne skutki związane z przemysłowym rolnictwiem i od tego czasu z sukcesem rozwija się na całym świecie, w tym w Europie, zapewniając w 2015 r. żywność dla ponad 500 000 odbiorców.

Współpraca między jednym lub kilkoma rolnikami, a grupą konsumentów w tym modelu jest długoterminowym zobowiązaniem - ze strony rolnika do dostarczania świeżej, dobrej jakości ekologicznej żywności po przystepnej cenie przez cały seozn, a ze strony konsumenta – do regularnego jej odbioru. Przed rozpoczęciem prac na roli obie strony zwierają porozumienie, określające m.in. rodzaj i ilość warzyw, owoców i innych produktów, które są, zazwyczaj co tydzień w czasie sezonu, dostarczane przez rolnika do miasta oraz cenę za jednorazową "paczkę". Niezwykle ważne jest tutaj to, że odbiorcy żywności dokonują z góry przedpłaty za cały sezon, co daje rolnikowi możliwość zakupu wszelkich środków produkcji, otrzymania godnego wynagrodzenia za swoją pracę, zatrudnienia ludzi, a czasem nawet dokonania niezbędnych w gospodarstwie inwestycji.

Dlatego też tak istotne jest poznanie siebie nawzajem, uwzględnienie oczekiwań i potrzeb oraz zrozumienie przez obie strony, że dzielą między sobą ryzyko, korzyści i obowiązki. Jest tu miejsce na konstruktywne informcje zwrotne, ale już mniej na "grymaszenie" – odbiorcy żywności nie wybierają sobie składu pojedynczej paczki np. lepiej wyglądających marchewek i przyjmują to, czym obrodziła ziemia z uwzględnieniem warunków pogodowych w danym tygodniu. Stąd też tak duży nacisk na wzajemne zaufanie, jasną komunikację, solidarność, wsparcie oraz współpracę. Co więcej wokół takiego RWS tworzy się społeczność – ma to wielkie znaczenie, gdyż odbiorców łączy zazwyczaj poza chęcią otrzymywania wysokiej jakości żywności, również chęć zmiany systemu żywnościowego na bardziej ekologiczny i sprawiedliwy.

 W 2016 r. europejskie ruchy skupiające RWS-y określiły najważniesze zasady i wartości definiujące Rolnictwo Wspierane przez Społeczność:

  • troska o glebę, wodę, nasiona i inne dobra wspólne przy stosowaniu praktyk rolnośrodowiskowych,
  • traktowanie żywności jako dobra wspólnego, nie jako towaru,
  • wytwarzanie żywności w skali, która uwzględnia dobrostan ludzi oraz jest zakorzeniona w lokalnej wiedzy i lokalnych uwarunkowaniach,
  • godne warunki pracy i wynagrodzenie dla wszystkich osób zaangażowanych w wytwarzanie żywności,
  • szacunek dla środowiska naturalnego i dbałość o dobrostan zwierząt,
  • powszechna dostępność do świeżej, lokalnej, sezonowej, zdrowej i zróżnicowanej żywności,
  • budowanie społeczności poprzez zawiązywanie bezpośrednich i długotrwałych relacji w oparciu o dzielenie odpowiedzialności, ryzyka i korzyści,
  • zaangażowanie stron opierające się na zaufaniu, zrozumieniu, szacunku, przejrzystości działań i współpracy,
  • wzajemne wsparcie i solidarność, które rozciąga się poza granice państw

Źródło: fragment z Deklaracji Rolnictwa Wspieranego przez Społeczność

W Polsce pierwszy RWS powstał w 2012 r. w małym gospodarstwie rolnym w Świerżych Pankach w województwie mazowieckim. Para rolników dostarczała przez 3 sezony żywność dla 27 rodzin mieszkających w Warszawie, korzystając z areału niecałego hekatara oraz przy współpracy z lokalnymi rolnikami. Od tego czasu powstało w Polsce kilka kolejnych z sukcesem działających RWS-ów i wydaje się, że potencjał wśród polskich rolników i rolniczek oraz konsumentów i konsumetek na rozwój tego modelu jest bardzo duży. Na stronie wspierajrolnictwo.pl znajduje się wiele przydatnych materiałów oraz aktualności, co dzieje się obecnie w temacie, kiedy odbywają się spotkania, warsztaty. Można wejść w środowisko, poznać ludzi, organizacje i inicjatywy, które działają w tym obszarze.

Rolnictwo Wspierane przez Społeczność zdaje się być świetną odpowiedzią na wyzwania współczesności: pogłębiające się nierówności społeczne, zmiany klimatu, migracje, problem z dostępem do dobrej jakości żywności, brak pracy, agrobiznes rujnujący zasoby naturalne oraz rolników. Dobrą diagnozę tych problemów oraz podobny kierunek działania wskazuje również papież Franciszek w Encyklice Laudato Si':

 „Aby możliwe było nadal oferowanie pracy, konieczne jest promowanie gospodarki sprzyjającej różnorodności produkcyjnej i kreatywności przedsiębiorczości. Na przykład istnieje wiele różnych małych wiejskich systemów żywnościowych, które nadal karmią większość światowej populacji, wykorzystując niewielką część ziemi i wody oraz wytwarzając mniej odpadów, gospodarując na małych areałach, w ogrodach, trudniąc się łowiectwem, zbiorem produktów leśnych czy rybołówstwem. Wielkie gospodarstwa, zwłaszcza w rolnictwie, zmuszają drobnych rolników, by sprzedawali swoją ziemię lub porzucali tradycyjne uprawy. Próby niektórych z nich, aby przejść do innych, bardziej zróżnicowanych form produkcji, okazują się ostatecznie bezużyteczne z powodu trudności dostępu do rynków regionalnych i globalnych lub dlatego, że infrastruktura sprzedaży i transportu służy wielkim przedsiębiorstwom. Władze mają prawo i obowiązek podejmowania działań na rzecz wyraźnego i zdecydowanego poparcia dla drobnych producentów oraz dywersyfikacji produkcji“ [LS 129].

Mnie to przekonuje i w swojej działalności ekologicznej od początku kibicuję modelowi RWS oraz angażuję się w działania go promujące. Ostatnie z wydarzeń miało miejsce we Wrocławiu, gdzie w dniach 12-13 stycznia odbyły się warsztaty "Bądź częścią RWS" organizowane przez EkoCentrum. Wzięło w nich udział ponad 30 osób z całej Polski oraz goście z zagranicy. Byli to twórcy RWS-ów, kooperatyw spożywczych, rolnicy i rolniczki, konsumenci i konsumentki oraz akywiści. Rozmawialiśmy o tym, jak założyć i prowadzić RWS oraz wymienialiśmy się doświadczeniami. Więcej o takich wydarzeniach piszemy na stronie poświęconej RWS-som wspierajrolnnictwo.pl Cieszy mnie to, że jest wiele osob i środowisk zainteresowanych rozwojem takich alternatywnych systemów produkcji i dystrybucji żywności, co daje nadzieję na to, że prawo do decydowania o żywności (do suwerenności żywnościowej), będzie w przyszłości należało do społeczeństwa. Więcej o suwerenności żywnościowej, czyli prawie do decydowania o naszym systemie produkcji i dystrybucji żywności, można dowiedzieć się ze strony Nyeleni Polska.

 

Emilia Ślimko, REFA

 RWS Dobrzy nad Wis kopia

fot. RWS Dobrzyń nad Wisłą