• fratelli
  • przyroda
  • encyklika
  • Boska ziemia
  • Konflikty o miejsca przyrodniczo cenne wg ankiety REFA
  • Ekologia to ważna część nauczania Kościoła – wywiad KAI z o. Stanisławem Jaromi
  • Zielone Słowa BOSKIEJ ZIEMI.To przewodnik porządkujący wzajemne relacje Kościoła katolickiego z tematyką ochrony przyrody, środowiska, klimatu i ekologii.
Jesteś tutaj: Start Czytelnia Eko-eseje Hojne dary, trudne rachunki

Bł. Jan Paweł II w liście apostolskim Dies Domini ukazał bogactwo niedzieli, przypominając, że jest dniem świętowania dzieła Stwórcy i udziałem w Jego radosnym odpoczynku. To także dzień zmartwychwstałego Pana i daru Ducha Świętego, to dzień nowego stworzenia i zapowiedź wieczności oraz dzień Kościoła, gromadzącego się w braterskiej wspólnocie na Eucharystii. Tak rozumiana niedziela staje się niejako „duszą” wszystkich dni, nadaje sens całemu naszemu życiu. – przypominają polscy biskupi w liście na Niedzielę Świętej Rodziny 30 XII 2012 r.

3 comments

W jaki sposób na przestrzeni lat, od października 1978 do dziś, zrealizowały się Papieskie nadzieje, pokładane w różnych częściach ludzkiej społeczności, środowiskach i częściach globu? Jakie inne owoce przyniosły światu i Kościołowi? Co dziś możemy wyczytać z tekstów Jana Pawła II? Te pytania wyznaczyły tematykę sympozjum organizowanego 4 listopada 2014 r. w Krakowie w ramach Dni Jana Pawła II – cennego projektu ustanowionego przez Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Krakowa. Wśród poruszonych tematów nie zabrakło pytania o losy nadziei Jana Pawła II związanych z ochroną stworzenia.

jp2-kartki-akcja-miniPapież Franciszek nazwał św. Jana Pawła 2 "papieżem rodziny". JP2 podkreślał znaczenie ochrony naturalnego habitat i wymierających gatunków, ale przypomina także o roli często pomijanej "ekologii ludzkiej". Obok biosfery jest jeszcze sfera moralna człowieka, która także wymaga ochrony. Za podstawową "komórkę" takiej "ekologii ludzkiej" uznaje rodzinę, która stwarza odpowiednie środowisko życia, w którym dziecko może się urodzić, rozwijać, realizować swoje przeznaczenie. Właśnie w ekologi ludzkiej i stworzenia widać oryginalny wkład papieża do współczesnej myśli ekologicznej. W cyklu prezentujemy także inne myśli świętego ...

27. Spojrzenie na świat współczesny, do jakiego zachęca nas Encyklika, pozwala stwierdzić przede wszystkim, że rozwój nie jest procesem przebiegającym po liniach prostych; jakby automatycznym i z natury swej nieograniczonym, tak jak gdyby przy spełnieniu się pewnych warunków ludzkość miała szybko podążać ku nieokreślonej doskonałości.Takie ujęcie, związane bardziej z pojęciem "postępu" według koncepcji filozoficznych właściwych dla okresu oświecenia aniżeli z pojęciem "rozwoju" zastosowanym w znaczeniu specyficznie ekonomiczno-społecznym, zdaje się być obecnie poważnie kwestionowane, zwłaszcza po tragicznych doświadczeniach obu wojen światowych oraz zaplanowanego i częściowo dokonanego wyniszczenia całych narodów, jak też zagrożenia atomowego. Miejsce naiwnego optymizmu mechanicystycznego zajął uzasadniony niepokój o los ludzkości.

Jan Paweł II do młodzieży. Fragmenty papieskiego przemówienia w Denver 14.08.1993 r.

Wiek XX zapisze się jako epoka masowych ataków na życie, jako niekończąca się seria wojen i nieustanna masakra niewinnych istot ludzkich. Fałszywi prorocy i fałszywi nauczyciele odnieśli w tym stuleciu największe sukcesy. Co więcej błędne modele rozwoju doprowadziły do zachwiania równowagi ekologicznej na ziemi. Człowiek, uczyniony na obraz i podobieństwo Stwórcy, miał być dobrym pasterzem przyrody, środowiska swojego życia. Tę misję otrzymał dawno temu, a rodzina ludzka wypełniała ją pomyślnie w ciągu całych swoich dziejów, aż do czasów bardzo niedawnych, kiedy to człowiek sam stał się niszczycielem środowiska naturalnego. Proces zniszczenia w niektórych regionach już się dokonał, gdzie indziej trwa. (...)

Fragmenty orędzia Jana Pawła II na XXXII Światowy Dzień Pokoju 1.01.1999 r.

Z promocją ludzkiej godności wiąże się też prawo do zdrowego środowiska naturalnego. Prawo to bowiem rzuca światło na dynamikę relacji między jednostką a społeczeństwem. Formalny kształt nadaje mu stopniowo system przepisów międzynarodowych, regionalnych i krajowych dotyczących środowiska naturalnego. Jednakże same środki prawne nie wystarczają. Aby zapobiec poważnym niebezpieczeństwom, jakie zagrażają ziemi i morzu, klimatowi, faunie i florze, konieczna jest radykalna zmiana stylu życia typowego dla współczesnego społeczeństwa konsumpcyjnego, a zwłaszcza dla krajów bogatszych. Nie należy też lekceważyć innego zagrożenia, choć jest ono mniej dramatyczne: zdarza się, że ludzie żyjący w nędzy na obszarach wiejskich zmuszeni są do nadmiernej eksploatacji niewielkich połaci ziemi, które mają do dyspozycji. Trzeba zatem zapewnić im właściwe wykształcenie, aby umieli harmonijnie łączyć uprawę ziemi z ochroną środowiska.

jp2-kartki-akcja-miniKanonizacja Jana Pawła II to najlepszy czas, aby przypomnieć oryginalny wkład jego pontyfikatu do współczesnej myśli ekologicznej. Myśl papieża nad współczesną kulturą, nauką i środowiskiem naturalnym rozwijana była przez wiele lat. Co ciekawe, papież nie unikał tematów trudnych, a jego świętość nie oddalała od spraw świata i ludzi. Do historii przeszło mocne przesłanie w Zamościu skierowane wprost do polaków. Czy zechcemy je przyjąć? Czy papież nam się przypadkiem przez te 9 lat nie oddalił? Czy niepokój Jana Pawła II o polską przyrodę i ochronę życia w każdym jego wymiarze pobudzi nas do większej odpowiedzialności za świat w którym żyjemy?

Skrócony tekst homilii Jana Pawła II z Liturgii Słowa w Zamościu (1999)

Dziś Ewangelię o nawiedzeniu odczytujemy na ziemi zamojskiej. (...) Opatrznościowe umieszczenie sceny nawiedzenia Maryi w wyjątkowej oprawie piękna tego miasta i tej ziemi, przywodzi na myśl biblijny zapis stworzenia, który otrzymuje swoje wyjaśnienie i niejako dopełnienie w tajemnicy Wcielenia. Według tego biblijnego zapisu, Bóg w kolejnych dniach stworzenia, patrzył niejako na dzieło swojego zamysłu i widział, że wszystko, co uczynił było dobre. Nie mogło być inaczej. Harmonia stworzenia odzwierciedlała bowiem wewnętrzną doskonałość Stwórcy. Na końcu uczynił Bóg człowieka. Uczynił go na obraz i podobieństwo swoje. Jemu zawierzył całą wspaniałość świata, aby ciesząc się nim i korzystając z jego dóbr, w sposób wolny i rozumny twórczo współpracował w doskonaleniu Bożego dzieła. I mówi Pismo, że wtedy Bóg widział, że wszystko, co uczynił, było bardzo dobre (Rdz 1, 31).

jp2-przyroda-malyDokładnie 15 lat temu papież, święty już Jan Paweł 2 skierował specjalne przesłanie do Polaków w Zamościu. Z licznych wypowiedzi do rodaków, warto pamiętać szczególnie o tej homilii, najpiękniejszej... Świadomy skutków ubocznych transformacji i gospodarczego doganiania standardów najbogatszych państw europejskich wezwał nas, abyśmy nie zapominali o obowiązku ochrony Polski przed ekologicznym zniszczeniem. Warto jeszcze raz, wszak to najlepsza oakzja, przypomnieć sobie słowa papieża i zastanowić się, w którym miejscu jesteśmy. W poprzednich artykułach próbowaliśmy podsumować, gdzie znajdujemy się po 25 latach ("przez ekologię do wolności") i czym dzisiaj jest ekologia. Dzisiaj przypominamy eko-przesłanie papieża, pomimo, które choć zapomniane w publicznej debacie, jest ciągle jeszcze przed nami ...

Audiencja generalna, 5 maja 2004

Jan Paweł II

1. Wysłuchaliśmy wspaniałego hymnu chrystologicznego z Listu do Kolosan. Znajduje się on w liturgii Nieszporów wszystkich czterech tygodni, na które się ona dzieli, i przedstawiony jest wiernym jako pieśń, w formie, jaką tekst być może miał od samego początku. Wielu badaczy uważa bowiem, że hymn ten mógł być pieśnią znaną w Kościołach Azji Mniejszej, a Paweł zacytował ją w Liście skierowanym do wspólnoty chrześcijańskiej w Kolosach, mieście wówczas kwitnącym i liczącym bardzo wielu mieszkańców.
Apostoł nigdy jednak nie odwiedził tego ośrodka leżącego we Frygii, regionie należącym dzisiaj do Turcji. Tamtejszy Kościół lokalny został założony przez jednego z jego uczniów, pochodzącego z tych okolic Epafrasa. Wspominany jest on pod koniec Listu obok ewangelisty Łukasza, «umiłowanego lekarza», jak nazywa go św. Paweł (4, 14), oraz jeszcze jednej osoby, Marka, «kuzyna Barnaby» (4, 10), być może występującego pod tym samym imieniem towarzysza Barnaby i Pawła (por. Dz 12, 25; 13, 5. 13), który później został ewangelistą.