Od 13 marca 2013 zastanawiam się na nad źródłami i inspiracjami franciszkańskiej katechezy obecnego Papieża. Wtedy ogłoszono, że wybrany papieżem kard. Jorge Mario Bergoglio SJ, arcybiskup Buenos Aires i prymas Argentyny, obrał imię Franciszek, pragnąc naśladować w swej posłudze dzieło św. Franciszka z Asyżu. Czytałem jego teksty, wsłuchiwałem się w kazania i katechezy, ale czekałem na bezpośrednie spotkanie.
Miało ono miejsce w czasie Światowych Dni Młodzieży, gdy Papież zamieszkał w Krakowie na Franciszkańskiej i przez cztery dni byliśmy sąsiadami. Śledziłem jego liczne spotkania, ale najbardziej utkwiły w pamięci te na skwerku franciszkańskim. Pierwsze z nich, jeszcze przed oficjalnym rozpoczęciem, było w środę 27 lipca 2016. Wtedy na licznych scenach Festiwalu Młodych odbywały się koncerty, a Papież ok. 21.00 otworzył po raz pierwszy „papieskie okno”, by powiedzieć zgromadzonym „Bądźcie radośni – to obowiązek tych, którzy idą za Jezusem!”. Prosił o modlitwę w intencji Macieja Szymona Cieślaka, 22-letniego plastyka i wolontariusza, który nie dożył ŚDM, bowiem zmarł na raka. A przed udzieleniem błogosławieństwa dał słynną zachętę do hałasowania przy głoszeniu Bożej miłości.
Potem były kolejne, ale najbardziej niezwykła była papieska wizyta w bazylice franciszkanów. To było chyba najbardziej nieplanowane wydarzenie ze wszystkich nieplanowanych wydarzeń w trakcie wizyty Papieża Franciszka w Polsce. Ojciec Święty przyszedł do nas pieszo w sobotę ok 18.00. Przyjęliśmy go w kaplicy Męki Pańskiej, gdzie umieszczone są relikwie naszych braci misjonarzy-męczenników Michała Tomaszka i Zbigniewa Strzałkowskiego, zamordowanych w 1991 w Peru przez lewackich partyzantów. Wraz z członkami rodzin obydwu franciszkanów i naszą międzynarodową wspólnotą zakonną Papież modlił się o pokój na świecie i w intencji ofiar terroryzmu.
Warto podkreślić, że Franciszek w trakcie tych wszystkich spotkań nie próbował naśladować Jana Pawła II; pokazał własny styl i wykorzystał to niezwykłe miejsce, by dzielić się swoją troską pasterską oraz pokornie prosić o modlitwę za siebie, o pokój w świecie czy za małżonków… A ul. Franciszkańska przy bazylice św. Franciszka w Krakowie zyskała nowe przesłanie od Papieża, którego patronem pontyfikatu jest Święty Brat z Asyżu.
Podkreślam to, gdyż to św. Jan Paweł II ogłosił Świętego z Asyżu patronem ekologów, nadając franciszkański rys katolickiemu zaangażowaniu w ekologię. On też rozpoczął międzyreligijne spotkania w „Duchu Asyżu”. Dziś jednak żyjemy w epoce Papieża Franciszka, który wielokrotnie mówił o „powołaniu do strzeżenia stworzenia”, mającym wymiar ogólnoludzki, oraz o chrześcijańskim „powołaniu do strzeżenia z miłością tego, czym Bóg nas obdarzył”. Obejmuje ono również ekologię człowieka, której bazą jest ekologia duchowa. Całość, nazwana ekologią integralną, jest głównym przesłaniem społecznej, ekologicznej i franciszkańskiej encykliki Laudato si’. (…)
Św. Franciszek chciał, abyśmy w Bogu widzieli przede wszystkim Ojca każdego z nas i całego stworzenia. Zapraszał nas też do odnowienia relacji z bliźnimi oraz z całą przyrodą. Papież zachęca nas do kontemplacji stworzenia, wsłuchiwania się w jego głosy oraz rozpoznawania samego siebie w relacji z nim. Przypomina tradycyjną naukę katolicką o możliwości poznania Boga poprzez jego stworzenie, będące „wspaniałą księgą, której literami są liczne stworzenia obecne we wszechświecie” (LS85), i cytuje Hymn stworzenia Brata Franciszka (por. LS 87). Wreszcie na zakończenie pisze swoją, współczesną wersję Hymnu stworzenia, i to w podwójnej wersji, jako: Modlitwę za naszą ziemię oraz Chrześcijańską modlitwę wraz ze stworzeniem. Obie proponują nam uwzględnienie działania zarówno na planie wertykalnym, obejmującym wymiar społeczny i przyrodniczy, jak i horyzontalnym, restytuującym wartości i odniesienie do Boga, Pana Stworzenia. Wszystko przy tym powinno mieć wymiar wspólnotowy, realizujący tematy encykliki jako powołanie na rzecz sprawiedliwości, miłości i pokoju.
Gdy świętowano trzecią rocznicę publikacji encykliki Laudato si’, kard. Peter K. A. Turkson, prefekt Dykasterii Integralnego Rozwoju Człowieka, postanowił zaprosić do Watykanu katolickich aktywistów ekologicznych z całego świata. Zaproszenie przyjął również Ruch Ekologiczny św. Franciszka z Asyżu i w dniach 5–6 lipca 2018 uczestniczyliśmy w międzynarodowej konferencji Saving Our Common Home and the Future of Life on Earth. Najważniejsza była specjalna audiencja papieska dla jej uczestników. Franciszek był z nami przez godzinę w auli klementyńskiej. Po powitaniu wygłosił specjalne przemówienie, a następnie na stojąco przywitał każdego z obecnych. To było zatem moje najbliższe spotkanie z Ojcem Świętym. W swej katechezie zaprosił nas do wsłuchiwania się we „wzrastający rozpaczliwy płacz ziemi i jej ubogich, którzy oczekują naszej pomocy i odpowiedzialności”, a następnie zaproponował niezwykle trudną misję. Przypominając wezwanie, które otrzymał św. Franciszek z Asyżu w kościółku San Damiano: „Idź i napraw mój dom, który, jak widzisz, jest w ruinie”, Papież szukał współczesnych kandydatów, którzy zobaczą, że i dzisiaj dom jest w ruinie – nasza planeta jako nasz wspólny dom.
Ułatwił nam podjęcie decyzji, mówiąc o danych nauki nt. kondycji świata, i mobilizował, wskazując na zagrożenie, że pozostawiamy po sobie jedynie „zgliszcza, pustynie i odpady”. Wiemy bowiem, że jako ludzkość posiadamy wiedzę i środki, aby było inaczej. Brak jednak woli wielkich tego świata. Franciszek prosił więc, aby rozwijać projekt ekologii integralnej dostarczający narzędzi ideowych do dialogu i globalnego porozumienia.
Zatem zadanie odnowienia harmonii w relacjach z Bogiem, stworzeniem, innymi ludźmi i sobą samym jest stale aktualne…
o. Stanisław Jaromi
całość zob. Franciszkański świat Papieża Franciszka | Nowe Życie (archidiecezja.wroc.pl)
