Tegoroczny CZAS DLA STWORZENIA organizowany przez REFA trwał w dniach 15.09-15.10.2017. Były specjalne nabożeństwa i spotkania modlitewne w intencji ochrony świata stworzonego, za ofiary ostatnich katastrof przyrodniczych oraz za projekt ekologii integralnej przedstawiony w encyklice Laudato si’. Eko-encyklika towarzyszyła świętowaniu dnia św. Franciszka, błogosławieństwom zwierząt oraz rodzinnym spacerom po miejskich nieużytkach, gdzie zachęcaliśmy do marnowania czasu z dziećmi i radosnego poznawania niezwykłych miejsc w okolicy. Honorowym patronem akcji był Prymas Polski abp Wojciech Polak.

CZAS DLA STWORZENIA – SEASON OF CREATION to nasza odpowiedź na apel Papieża Franciszka, aby treści jego ostatniej encykliki przełożyć na praktykę życia chrześcijańskiego. Pamiętamy, że Kościół ustanawiając światowy dzień modlitw o ochronę świata stworzonego zachęca nas do «głębokiego nawrócenia duchowego» oraz refleksji nad przyczynami kryzysu ekologicznego. Przygotowaliśmy propozycję plakatu oraz materiały pomocnicze opublikowane na portalu swiętostworzenia.pl w tym propozycję specjalnego nabożeństwa o ochronę stworzenia z encykliką Laudato si’. Były też rozważania Słowa Bożego, teksty Papieża Franciszka oraz różne modlitwy przez wstawiennictwo św. Franciszka z Asyżu – patrona ekologów. Promocji akcji w mediach społecznościowych służyły hasztagi #ŻyjLaudatoSi #SeasonofCreation

REFA na rozpoczęcie akcji zorganizowało w Krakowie koordynowany przez Kaspra Jakubowskiego rodzinny spacer do kamieniołomu Libana na eksplorację dzikiej przyrody w wielkim mieście, wspólną modlitwę i eko-piknik. Zaś w Toruniu nad brzegiem Wisły odbyła się prowadzona przez o. Stanisława Jaromiego modlitwa za doświadczonych huraganem mieszkańców pobliskich Borów Tucholskich i o pojednanie w konfliktach ekologicznych w Polsce. O. Stanisław uczestniczył też na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w debacie poświęconej psychologii prośrodowiskowej w ramach Zjazdu Polskiego Stowarzyszenia Psychologii Społecznej a na Międzynarodowym Kongresie Religioznawczym prezentował temat „Nowa duchowość uważna na ubogich i stworzenie według Laudato si’”.

28.09.2017 REFA zorganizowało w Krakowie konferencję poświęconą dzikiej przyrodzie naszych miast, jako podsumowanie kampanii REFA „Oswajamy przyrodę miasta i okolic”. Taki też tytuł ma specjalna publikacja będąca przewodnikiem po nieużytkach i dzikiej naturze Krakowa, gdzie m. in. przyrodnicy zachęcają do marnowania czasu z dziećmi i radosnego poznawania niezwykłych miejsc w okolicy. Konferencję zakończył panel dyskusyjny z udziałem prelegentów o roli i wyzwaniach stojących przed edukacją ekologiczną. Następnie uczestnicy przeszli na niekoszoną część Błoń z łąką papieską, gdzie odbyła się celebracja Czasu dla Stworzenia pod przewodnictwem o. Stanisława Jaromi.

o. Stanisław przewodniczył też nabożeństwu Dnia Stworzenia w kościele ośrodka Caritas w Myczkowcach 23.09.2017. W czasie zjazdu braci bonifratrów i ich świeckich współpracowników ze wszystkich ośrodków w Polsce przedstawił w cyklu konferencji i kazań etyczne i duchowe przesłanie encykliki Laudato si’ oraz współczesne nauczanie Kościoła w kwestii ekologicznej akcentując mocno integralność ujęcia Papieża Franciszka łączącego troskę o świat stworzony z ekologią społeczną i duchowością.

W sam dzień św. Franciszka z Asyżu liczne celebracje odbyły się zarówno w kościołach parafialnych jak i – szczególnie uroczyste – w świątyniach franciszkańskich. Np. w klasztornym kościele w Radomsku nawet tradycyjny różaniec był włączony w program franciszkański – w tym dniu połączono go z dniem modlitwy o ochronę stworzenia w duchu encykliki Laudato si’ modląc się za świat jako wspólny dom dla wszystkich. Specjalne celebracje w ramach SEASON OF CREATION miały miejsce m. in. 27 września w kościele św. Augustyna we Wrocławiu, 29 września w Jeleśnej k. Żywca oraz 1 października w Grzybowie na Mazowszu. Nasze intencje towarzyszyły też modlitewnym spotkaniom z błogosławieństwem zwierząt m. in. w Zielonej Górze, Wrocławiu, Lwówku Śląskim, Krakowie i Lublinie.

23 września 2017 r. w czasie rekolekcji wspólnoty Świeckiego Zakonu Karmelitów Bosych z Wrocławia odbywających się w Ząbkowicach Śląskich celebrowano nabożeństwo o nawrócenie ekologiczne z Encykliką Laudato si'. Jak relacjonuje Monika Wojnar posłużono się opracowaniem o. Stanisława Jaromiego wydłużając chwile modlitwy myślnej. Wspierając się doświadczeniem REFA, wykorzystano również jabłka z polskich sadów, które osoba prowadząca modlitwę rozdała uczestnikom po modlitwie z komentarzem, że to także są dary Pana Boga dla nas, za które winniśmy być wdzięczni. „Poruszającym serca był fakt, iż treść nabożeństwa pięknie i w żaden sposób nie zaplanowanie przez nas wkomponowała się w tematykę naszych rekolekcji - rozważaliśmy cnoty kardynalne, czyli roztropność, sprawiedliwość, umiarkowanie, męstwo."

Szczególnym wydarzeniem było poświęcenie kapliczki św. Franciszka patrona ekologów i przyrodników w Nowosiółkach k. Kalwarii Pacławskiej. Kapliczka nawiązuje do zabytków małej architektury z Pogórza Przemyskiego a jej autorem jest miejscowy rzeźbiarz z Rybotycz Jacek Wydrzyński. Na specjalnej uroczystości z nabożeństwem Czasu Stworzenia prowadzonej przez o. Stanisława Jaromiego pojawili się przedstawiciele władz samorządowych, Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej, dr Marian Stój dyrektor Magurskiego Parku Narodowego, mieszkańcy oraz  działaczki i działacze organizującej całość Fundacji Dziedzictwo Przyrodnicze.

Warto dodać, że nasz CZAS DLA STWORZENIA towarzyszy światowemu dniu modlitw o ochronę świata stworzonego, który zwykle jest obchodzony 1 września, równocześnie z analogicznym dniem w Kościele prawosławnym.  Dwa lata temu w specjalnym dekrecie Franciszek pisał: „To okazja, aby podziękować Bogu za wspaniałe dzieło, które Bóg powierzył naszej opiece, błagać o Jego pomoc w ochronie stworzenia, jak i Jego przebaczenie za grzechy popełnione przeciwko światu, w którym żyjemy… Upraszam dla tej inicjatywy wstawiennictwa Maryi, Matki Bożej i świętego Franciszka z Asyżu, którego pochwała stworzeń inspiruje tak wiele mężczyzn i kobiet dobrej woli do życia w chwale Stwórcy i poszanowania stworzenia”.

„Czas Stworzenia” jest w Polsce nową inicjatywą. Realizujemy go oddolnie promując duchowy wymiar społecznego nauczania współczesnego Kościoła – mówi główny organizator akcji o. Stanisław Jaromi – Jest to też nasz sposób poparcia dla działań Papieża Franciszka i jego projektu większej obecności ekologii w naszych parafiach i wspólnotach oraz zaangażowania Kościoła w trudnych wyzwaniach naszych czasów.”

W tym roku był on wsparty przez wspólne przesłanie Papieża Franciszka i Patriarchy Ekumenicznego Bartłomieja. Oto jego pełna treść:

WSPÓLNE PRZESŁANIE Papieża Franciszka i Patriarchy Ekumenicznego Bartłomieja z okazji Światowego Dnia Modlitwy o Ochronę Świata Stworzonego

Dzieje stworzenia stawiają nas w obliczu panoramicznego spojrzenia na świat. Pismo Święte pokazuje, że „na początku” Bóg zamierzał, aby ludzkość współdziałała w ochronie i opiece nad środowiskiem naturalnym. Początkowo, jak czytamy w Księdze Rodzaju, „nie było jeszcze żadnego krzewu polnego na ziemi, ani żadna trawa polna jeszcze nie wzeszła – bo Pan Bóg nie zsyłał deszczu na ziemię i nie było człowieka, który by uprawiał ziemię” (2,5). Ziemia została nam powierzona jako najwspanialszy dar i dziedzictwo, za który wszyscy odpowiadamy, aż „na końcu”, wszystko na niebie i na ziemi zostanie odnowione w Chrystusie (por. Ef 1,10). Nasza ludzka godność i dobrobyt są dogłębnie powiązane z naszą troską o całe stworzenie.

Jednak w „międzyczasie” dzieje świata prezentują całkiem inny kontekst. Ukazują scenerię moralnego upadku, gdzie nasza postawa i zachowania względem stworzenia przesłaniają nasze powołanie jako współpracowników Boga. Nasza skłonność do zakłócania kruchych i zrównoważonych ekosystemów świata, nasze nienasycone pragnienie manipulowania i władzy nad ograniczonymi zasobami planety, nasza żądza niczym nie ograniczonych zysków na rynkach – wszystko to wyobcowało nas z pierwotnego przeznaczenia stworzenia. Nie szanujemy już przyrody jako wspólnego daru; postrzegamy ją natomiast jako własność prywatną. Nie kojarzymy już siebie z przyrodą, aby ją podtrzymywać – przeciwnie panujemy nad nią, aby wspierać nasze własne wytwory.

Następstwa takiego alternatywnego postrzegania świata są tragiczne i trwałe. Środowisko człowieka i środowisko naturalne ulegają zniszczeniu jednocześnie, a to zniszczenie planety jest ciężarem dla najbardziej bezbronnych jej mieszkańców. Konsekwencje zmian klimatycznych wpływają nade wszystko na osoby żyjące w ubóstwie w każdym zakątku globu. Nasz obowiązek, by odpowiedzialnie wykorzystywać dobra ziemi oznacza uznanie i poszanowanie dla wszystkich ludzi oraz wszelkich istot żywych. Pilne żądanie i wezwanie do troski o stworzenie są zaproszeniem skierowanym do całej ludzkości, by podjąć działania na rzecz zrównoważonego i integralnego rozwoju.

Zatem zjednoczeni tą samą troską o Boże stworzenie oraz uznając, że ziemia jest wspólnym dobrem, żarliwie zachęcamy wszystkich ludzi dobrej woli do poświęcenia 1 września czasu na modlitwę w intencji środowiska. Przy tej okazji pragniemy złożyć dziękczynienie miłującemu Stwórcy za szlachetny dar stworzenia i zadeklarować zobowiązanie do troski o nie i o zachowanie dla dobra przyszłych pokoleń. Ponadto wiemy, że nasza praca jest daremna, jeśli Pan nie jest po naszej stronie (por. Ps 126-127), jeśli modlitwa nie znajduje się w centrum naszych rozważań i celebracji. Rzeczywiście celem naszych modlitw jest przemiana sposobu postrzegania świata, abyśmy zmienili sposób odnoszenia się do niego. Celem naszych obietnic jest wykazanie odwagi w przyjęciu większej prostoty oraz solidarności w naszym życiu.

Pilnie wzywamy osoby posiadające odpowiedzialność społeczną i gospodarczą, a także polityczną i kulturową, by usłyszały wołanie ziemi oraz zajęły się potrzebami osób usuniętych na margines, ale nade wszystko odpowiedziały na błagania milionów oraz wspierały globalny konsensus na rzecz uleczenia poranionego stworzenia. Jesteśmy przekonani, że nie może być szczerego i trwałego podjęcia wyzwania kryzysu ekologicznego i zmian klimatycznych, dopóki reakcja nie będzie uzgodniona i wspólna, dopóki nie będzie zgodnej i wspólnej odpowiedzialności, dopóki nie przyznamy pierwszeństwa solidarności i służbie.

Watykan i Fanar, 1 września 2017 roku
Papież Franciszek i Patriarcha Ekumeniczny Bartłomiej