• RiabininCzas przemian i nawrócenia ekologicznego trwa nieustannie. Matka Ziemia i myślenie ekologiczne.
  • cop karuzela
  • cytat
  • encyklika karuzela
  • Boska ziemia
  • encyklika
  • Czas przemian i nawrócenia ekologicznego trwa nieustannie. Matka Ziemia i myślenie ekologiczne.
  • Przemówienie papieża Franciszka do uczestników spotkania „WIARA I NAUKA: W KIERUNKU COP26”
  • Ekologia encykliki Fratelli tutti
  • Zielone Słowa BOSKIEJ ZIEMI.To przewodnik porządkujący wzajemne relacje Kościoła katolickiego z tematyką ochrony przyrody, środowiska, klimatu i ekologii.
  • Ekologia to ważna część nauczania Kościoła – wywiad KAI z o. Stanisławem Jaromi

laudato si, troska o środowisko poprzez codzienne działaniaW encyklice ekologicznej Lauadato si' papież pisze o znaczeniu małych, codziennych działań. O ekologicznym nawróceniu, które wyraża się pewnym stylem życia. O poszukiwaniu dobrych, pogłębionych motywacji do konkretnego działania, zmiany nawyków, szukania alternatywnych rozwiązań. Wreszcie o edukacji i wychowaniu w duchu odpowiedzialności za środowisko. Nawet, jeżeli te działania są skromne i „nie zmienią świata”, pisze papież, to „rzucają w społeczeństwie ziarna dobra”. A one „zapoczątkują dobro”, które „ma tendencję do rozprzestrzeniania się, czasem niezauważalnie”  (LS 211). Od czego zatem zacząć?  

„Tak bardzo kochacie zwierzęta i przyrodę, że dla ludzi pozostaje wam tylko nienawiść” – ileż to razy przez 30 lat mego zaangażowania ekologicznego słyszałem tak, czy podobnie wypowiadany ten zarzut. Zawsze próbowałem pokazać pozytywne przykłady ludzi dbających zarówno o świat przyrody jaki i mieszkających tam ludzi. Niestety często przegrywałem, bo siła argumentu była za duża. Po ukazaniu się Laudato si’ i reakcjach naszych przyrodników czy działaczy ekologicznych myślałem, że coś się zmieni, że model ekologii integralnej zwycięży. Ale ostatnio znów przegrałem, gdy mi pokazano co mówi A. Wajrak broniąc wartości Puszczy Białowieskiej.

cc-riparian-forestTego u nas jeszcze nie było... Wiersz wybitnego amerykańskiego poety Roberta Hassa. To jeden z najważniejszych żyjących poetów USA, a także działacz na rzecz ochrony naturalnych biegów rzek. W Berkeley był sąsiadem Czesława Miłosza, którego wiersze tłumaczył na język angielski, a wśród swoich mistrzów wymienia również Wisławę Szymborską i Zbigniewa Herberta. Jest znanym tłumaczem haiku. W połowie lat dziewięćdziesiątych założył stowarzyszenie „River of Words" promujące ideę ekoliteratury. Nasz wiersz nosi tytuł „Stan planety" i jego tłumaczem jest nasz krakowski przyjaciel Justyn Hunia. Miłej lektury!

popkiwicz-maleNajpierw był „Świat na rozdrożu" i udana próba wyrwania czytelników z wygodnego letargu i braku myślenia o energetycznym, gospodarczym i środowiskowym obliczu naszego świata - jedynego, jaki mamy. Teraz jest "Rewolucja Energetyczna", gdzie udowadnia, że dokonanie transformacji systemu energetycznego jest możliwe przy obecnie dostępnych technologiach i opłaca się zrobić to już teraz. Marcin Popkiewicz nie próżnuje ale z zaangażowaniem realizuje swą eko-misję. Oprócz zachęty do lektury tej cennej książki publikujemy również refleksję o autorze (zresztą zamieszczoną w książce) autorstwa naszego szefa o. Stanisława Jaromiego.

kasper-przewodnik-maleMyślę, że krytykujący papieża nie podjęli trudu, aby poznać obecne w Laudato si' pojęcie ekologii integralnej - mówi w wywiadzie dla "Przewodnika Katolickiego" Kasper Jakubowski. I dodaje: - Ekologia integralna jest oryginalnym wkładem Kościoła Katolickiego do współczesnej myśli ekologicznej. W encyklice papież Franciszek pyta też o osobiste rozeznanie katolików, jaki wkład może wnieść każdy z nas. Świadomość odpowiedzialności i grzechu to pierwszy krok do tak potrzebnej zmiany i ekologicznego nawrócenia. Papież apeluje i zachęca każdego: jeszcze „wiele możemy zrobić". Czy zrobimy?

sFrondaLux200pxTroska o dobrostan stworzenia, środowiska naturalnego jest wspólna zarówno dla laickiej ekologii, jak i dla katolików. Tym bardziej, że wszyscy stawiamy sobie pytania o przyczyny zniszczeń w świecie przyrody i świecie człowieka. - mówi o. Stanisław Jaromi dla pisma FrondaLux i dodaje: Polacy przez cudzoziemców często postrzegani są jako ci, którzy dali światu wielkie dary – „Solidarność", s. Faustynę, o. Maksymiliana Kolbego, Jana Pawła II. Oni pokazali światu czym jest dobrze rozumiane miłosierdzie. Jak być miłosiernym bez pokory, jak być miłosiernym bez zrozumienia ludzi obcych?

smog-stop-malePrzez niemal 200 dni w roku zawartość trujących pyłów zawieszonych w krakowskim powietrzu przekracza dopuszczalne normy. Nie wiele lepiej jest w innych, polskich miastach. Lekarze alarmują, że przekłada się na wzrost zachorowalności na alergie, nowotwory i choroby układu oddechowego. Smog rocznie zabija ok. 40 tys. Polaków. Na początku r. 2015 REFA opublikowała apel o podjęcie i wspieranie wszelkich możliwych działań, by jak najszybciej poprawić jakość powietrza. Bezprecedensowy komunikat do wiernych wystosowało też czterech biskupów z Archidiecezji Katowickiej. Apelują: "Bądźmy obrońcami środowiska naturalnego".

scape-bocianPrzy okazji Święta Niepodległości warto wspomnieć o wymiarze patriotyzmu, którego nam ciągle brakuje. Chodzi o tzw. postawę i świadomość ekologiczną, która znajduje praktyczne potwierdzenie w pro-środowiskowym zaangażowaniu i budowaniu społeczeństwa obywatelskiego. Propagowanie pozytywnej wizji patriotyzmu wiąże się także z ochroną środowiska. I odwrotnie, wiele głosów „antyekologicznych" i degradujących działań jest zaprzeczeniem patriotyzmu. Efektem jest niszczenie krajobrazu, zanieczyszczenie oraz homogenizacja polskiej przyrody.

granica-USA-MexJeden płot – ze wszystkich płotów mego życia – pamiętam najlepiej. Wspomnienie sprzed pół wieku – była zima, a mój przyjaciel po wypadku leczył się w zakopiańskim szpitalu położonym na stoku Gubałówki. Chciałem go odwiedzić, ale szkoda mi było narciarskiego dnia. Wymyśliłem sobie – niech kolejka zawiezie mnie na grzbiet Gubałówki, a ja do szpitala zjadę z góry. Na górze wielkie słońce, biel, całe Tatry widać. To była świetna jazda – bezdrożami, przez kopny świeży puch. Coraz szybciej. Aż do miejsca, gdzie jedną nartą wjechałem pod druciane ogrodzenie. Wyleciałem w powietrze, wywinąłem kozła, wpadłem głową w zaspę. 

paris-match-interviewPapież w rozmowie z Caroline Pigozzi ("Paris Match") o tym, dlaczego wybrał imię Franciszek, o pokoju, zmianach klimatycznych, COP21 w Paryżu, kapitaliźmie i Bogu, który nas stworzył, kocha i NIGDY nie zostawia. "Aktualny system światowy jest nie do utrzymania. Mam naprawdę nadzieję, że szczyt (COP21 w Paryżu - przyp. aut.) zdoła przyczynić się do konkretnych decyzji (...) dla dobra wspólnego. Potrzebne są nowe rodzaje rozwoju (...) i podzielane sposoby działania, aby położyć kres bezkrytycznemu wykorzystywaniu naszej planety. Nasz wspólny dom jest skażony, ulega zniszczeniu, potrzebne jest zaangażowanie wszystkich".

Aylan-cialo-plazaZdjęcie Aylana Kurdiego obiegło świat. Ciało trzyletniego chłopca wyrzuciło morze na jednej z plaż greckiej wyspy Kos. „Plaż, na których umiera chrześcijańska Europa" napisała włoska La Stampa. Jedna z tych fotografii, która stała się symbolem losu uchodźców u granic Europy, przejdzie do historii. Tydzień temu na austriackiej autostradzie zginęło 71 migrantów uwięzionych w ciężarówce-chłodni do przewożenia mięsa. – To, co teraz przeżywamy, jest także poważnym testem na to, czy w Europie zachowamy dziedzictwo chrześcijańskie, czy żywa będzie jeszcze Ewangelia i dla nas ważna, czy też stanie się makulaturą – powiedział kard. Schönborn.

encyklika-w-plenerzeEncyklika Laudato si' jest dla mediów okazją do pokazania chrześcijańskiego myślenia o ekologii oraz przy prezentowaniu jej treści do zastanowienia się nad konsekwencjami realizacji papieskich postulatów w naszym życiu. Pomocą w tym był dorobek Ruchu Ekologicznego św. Franciszka z Asyżu – REFA, który od wielu lat głosi potrzebę „zazielenienia" Kościoła. Prezentujemy kilka wywiadów, jakie dla różnych mediów udzielił szef REFA o. Stanisław Jaromi. Wśród nich są Przewodnik Katolicki, Tygodnik Powszechny, KAI i katolicki tygodnik Idziemy. Oto wiele różnych, niełatwych pytań i nasze odpowiedzi...

protest-honkkong200pxRok wyborczy, fala politycznych zmian i dużo niewiadomych. To naprawdę czas, kiedy można dla ocalenia przyrody, krajobrazu, zabytków kultury dużo zrobić. Bezczynnością i narzekaniem nic się nie załatwi. Przykład, deweloperzy chcieliby kupić kawałek zieleni od miasta aby – mimo że miejsca niewiele – wpakować tam jeszcze budynki mieszkalne. Sprzeciwiają się temu mieszkańcy, którym marzy się „park społeczny". W sytuacji „roku wyborczego" ludzie systemu są mniej pewni swoich pozycji, a deweloperzy muszą ograniczyć swoją arogancję. Mamy w końcu encyklikę Papieża, możemy sięgać do niej po argumenty i po umocnienie.

grafikarefa200pxMinimalizm jest bardzo zakorzeniony w religii chrześcijańskiej. Warto o tym przypominać, ponieważ charakter celebry, stroje i współczesne dekoracje w części świątyń mogą sugerować coś przeciwnego. Słynne zdanie holenderskiego architekta Miesa van der Rohe: „mnie znaczy więcej” cytuje papież Franciszek w ekoencyklice. Jak być szczęśliwym i osobiście spełnionym, jak odczuwać „pogodę ducha” przed tym, co istnieje, choćby tego było niewiele? Przecież dzisiejszy świat mówi nam coś zupełnie odwrotnego. Jaką zatem alternatywę otwiera przed nami duchowość chrześcijańska? Kilka rad i myśli.

encyklika200pxEncyklika Laudato si' jest listem do wszystkich ludzi dobrej woli, który został pozytwynie przyjęty nie tylko w Kościele, ale również przez przedstawicieli sektora politycznego, naukowego, ekonomicznego, medycznego, młodzieżowego oraz liderów ekologicznych na całym świecie. Prezentujemy niektóre z głosów, zwłaszcza liderów organizacji pozarządowych, często najbardziej zaangażowanych w konkretną pomoc na rzecz zagrożonych społeczności i ekosystemów. „Podziwiam papieża za jego silne przywództwo moralne i etyczne; potrzebujemy więcej takich natchnionych przywódców" - pisze Kofi Annan.

church-climate-changeEncyklikę Laudato si z wdzięcznością przyjęli ekologicznie zorientowani katolicy, którzy od dłuższego już czasu oczekiwali, że Kościół energiczniej zaangażuje się w propagowanie myśli Świętego Franciszka z Asyżu. Pierwsze doniesienia medialne zdradzały jednak, że entuzjastycznie przyjęli ją także różni inni odbiorcy. Socjaliści z zachwytem cytowali słowa o łupieniu biednych przez bogatych, entuzjaści zamiany węgla na gaz radowali się z ostrych słów Papieża na temat konieczności zredukowania emisji CO2. Niektórzy zagalopowali się tak daleko, że uznali encyklikę za antywęglową, albo wręcz antypolską. A co w rzeczywistości mówi ta encyklika?

Za i przeciw encyklice Laudato SiiCo nam przyniesie nowa encyklika papieża Franciszka? Co oznacza jej franciszkański tytuł? Jakie reakcje wywołuje zapowiedź jej (prawdopodobnych) tematów?.. Prezentujemy kilka wypowiedzi ekspertów ze świata próbujących odpowiedzieć na takie pytania. Warto zwrócić uwagę, że choć jeszcze nie ma tekstu już jest krytykowany… Jednak wielu jest przekonanych, że choć Kościół nie jest ekspertem w dziedzinie nauki czy gospodarki, to jest „ekspertem od ludzkości, od powołania człowieka do działania w sprawiedliwości i dobroczynności.” Jest też dobrze przygotowany do zaprezentowania odpowiedzi na wyzwania ekologiczne świata.

xJan-laweczka2Minęło 100 lecie urodzin ks. Jana Twardowskiego, duszpasterza i poety o wielkim, franciszkańskim i ekologicznym sercu. Z tej okazji publikujemy fragmenty tekstu pt. „Jan od Biedronki i Biedaczyna z Asyżu oraz… pies proboszcza w tle”. Jego autorką jest nasz przyjaciel Anna Kalinowska, biolog-ekolog, dyrektor Uniwersyteckiego Centrum Badań nad Środowiskiem i Zrównoważonym Rozwojem, członek Komisji Edukacji i Komunikacji Światowej Unii Ochrony Przyrody IUCN, autorka wielu publikacji popularyzujących dziedziny ekologii  a także książek dla dzieci m.in. Łaskotani chrabąszcza wąsami- po zielonym świecie z ks. Janem Twardowskim.

symetria-flora-maleKiedy spoglądamy na świat wyżej zorganizowanych zwierząt, widzimy, jak ważna w rozwoju ruchliwości i sprawności jest symetria. Dwoje oczu, dwoje skrzydeł, dwoje czułków. Ryby i owady, ptaki i gady. Jak się jest symetrycznym, łatwiej gonić i łatwiej uciekać. Łatwiej żerować, rozmnażać się, trwać jako gatunek. Symetria jest asymetrią podszyta – piłkę chwytamy w obie ręce, na spotkanie przyjaciela wyciągamy prawicę. Serce jest jedno, po lewej. Wątroba po prawej. Ta fizyczna, widzialna strona życia ma swój odpowiednik w przestrzeni życia duchowego, w przestrzeni myśli, moralności, kultury.

rytm-CC-maleRytm to swoisty szyfr i tajemnica życia. Zajmująca się rytmami chronobiologia wykazuje istnienie tych dobowych, miesięcznych i rocznych. Pokazuje związki rytmów materii żywej z rytmami astronomicznymi. Człowiek tworząc kulturę i technikę posługuje się rytmiczną zmiennością na miliony sposobów. Bo to nie tylko prąd zmienny w gniazdku i fale elektromagnetyczne jako nośnik wielu rodzajów komunikacji i sterowania. To także tajemnice kołysania się „tempo rubato" w utworach Chopina, uderzenia afrykańskich tam-tamów, czy rytmiczna muzyka młodzieżowych klubów - pisze Piotr Wojciechowski.